
Dnia 17 stycznia 2025 roku odbyła się konferencja naukowa pod tytułem „Czas wolny a czas pracy”, zorganizowana przez Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy im. Profesora Jana Rosnera we Wrocławiu, przy współpracy z Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych, a także Okręgową Izbą Radców Prawnych we Wrocławiu . Wydarzenie odbyło się pod patronatem Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego oraz Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu. Konferencja zgromadziła wybitnych ekspertów z dziedziny prawa pracy, ekonomii i zarządzania oraz licznych przedstawicieli organizacji społecznych, pracodawców i praktyków. Jej celem było podjęcie dialogu na temat kluczowych wyzwań związanych z organizacją czasu pracy i jego wpływu na jakość życia.
Uroczyste otwarcie
Wydarzenie otworzyło wystąpienie Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego, który podkreślił wagę dostosowywania czasu pracy do zmieniających się realiów rynku pracy. Minister zaznaczył, że nowoczesne podejście powinno uwzględniać potrzeby pracowników, takie jak zdrowie psychiczne czy fizyczne, a także potrzeby nowych pokoleń, dla których równowaga między pracą a życiem prywatnym jest priorytetem. W swoim przemówieniu zwrócił także uwagę na zmieniającą się rolę pracodawców, którzy coraz częściej dbają o dobrostan pracowników. Minister przywołał przykłady firm aktywnie wspierających inicjatywy zdrowotne, co stanowi pozytywny sygnał zmian na rynku pracy.
Z kolei dr hab. Tomasz Scheffler, Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu, podkreślił, że wydarzenia tego typu są okazją do zwrócenia uwagi na istotne problemy związane z czasem pracy i czasem wolnym, wyrażając przy tym nadzieję, że konferencja przyniesie praktyczne wnioski.
Natomiast dr Błażej Mądrzycki, jako przedstawiciel OPZZ, podkreślił znaczenie tematu konferencji, który został zapoczątkowany przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.
Kluczowe tematy i dyskusje
Pierwszym z prelegentów był dr hab. Tomasz Scheffler z Uniwersytetu Wrocławskiego, który w swoim wystąpieniu przedstawił historyczno-filozoficzne ujęcie czasu wolnego, odnosząc się do różnych tradycji (m.in. starożytnego Egiptu, Grecji i chrześcijaństwa). Omówił on również ewolucję postrzegania pracy i czasu wolnego, od etyki pracy jako nadrzędnej wartości do nowoczesnych koncepcji ograniczenia pracy w celu poprawy jakości życia.
Kolejny z wykładów, dr Barbary Godlewskiej-Bujok z Uniwersytetu Warszawskiego, dotyczył analizy wpływu postępu technologicznego na czas pracy i czas wolny. Wskazała ona miedzy innymi na zmiany w strukturze zatrudnienia i możliwości pracy zdalnej dzięki technologiom komunikacyjnym. Zwróciła również uwagę na potrzebę redefinicji czasu wolnego w prawie pracy, które obecnie bardziej skupia się na regulacjach dotyczących czasu pracy.
Związek między prawem do odpoczynku a wypaleniem zawodowym omówiła z kolei dr hab. Monika Nowak, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. Zwróciła w nim między innymi uwagę na konieczność dostosowania przepisów do współczesnych wyzwań związanych z elastycznymi formami zatrudnienia i pracą zdalną. Podkreśliła również znaczenie rozgraniczenia czasu pracy od czasu wolnego w celu ochrony zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników.
Po krótkiej przerwie Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki poruszył temat Work-Life Balance, w którym zwracał uwagę na kluczowe aspekty związane z równowagą między życiem zawodowym a prywatnym oraz prawnym ujęciem czasu wolnego. Wystąpienie było próbą połączenia przepisów prawnych z praktycznym zarządzaniem czasem wolnym w kontekście współczesnych wyzwań technologicznych i społecznych.
Dr Błażej Mądrzycki z Uniwersytetu Śląskiego, Wiceprzewodniczący Rady OPZZ, w swoim wykładzie dotyczącym czasu wolnego i jego znaczenia dla społeczeństwa podkreślił wagę czasu wolnego dla jakości życia i relacji społecznych. Omówił wpływ technologii na zacieranie granic między pracą a czasem wolnym oraz znaczenie budowania kultury organizacyjnej wspierającej równowagę. Zwrócił również uwagę na rolę dialogu społecznego i rokowań zbiorowych w regulowaniu czasu pracy.
Z kolei dr Wojciech Ostaszewski, prelegent z Uniwersytetu Warszawskiego, skupił się na czasie wolnym z perspektywy bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wskazał na znaczenie odpowiednich okresów odpoczynku w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu i poprawie efektywności pracy. Zwrócił też uwagę na wpływ technologii na czas wolny oraz znaczenie przepisów europejskich dotyczących Work-Life Balance.
Na koniec konferencji dr Jakub Rumian, również z Uniwersytetu Warszawskiego, przeanalizował zagadnienia związane z dniami wolnymi od pracy w kontekście prawa pracy. Poruszył kwestię różnic w podejściu do czasu wolnego w różnych branżach i sektorach gospodarki, a także podkreślił znaczenie jasnych regulacji prawnych w zakresie czasu wolnego, szczególnie w obliczu zmieniających się modeli pracy.
Podsumowanie
Konferencja „Czas wolny a czas pracy” stanowiła platformę do wymiany myśli i doświadczeń pomiędzy naukowcami, praktykami oraz przedstawicielami organizacji społecznych. Obrady uwidoczniły znaczenie czasu wolnego w budowaniu dobrostanu jednostki oraz konieczność wdrażania rozwiązań prawnych i organizacyjnych wspierających równowagę między pracą a życiem prywatnym. Wnioski z konferencji wskazują na potrzebę kontynuacji dialogu i wspólnych działań na rzecz poprawy jakości życia pracowników w Polsce.
Wnioski
Wsparcie dla Pracodawców: Wskazano na potrzebę wspierania pracodawców w tworzeniu przyjaznych warunków pracy, takich jak elastyczne godziny pracy, programy zdrowotne oraz inicjatywy promujące Work-Life Balance.
Kampanie Edukacyjne: Podkreślono znaczenie edukacji społecznej na temat dobrostanu pracowniczego, szczególnie w kontekście zarządzania czasem wolnym.
Badania nad Czasem Pracy: Konieczne jest prowadzenie dalszych badań dotyczących wpływu organizacji czasu pracy na zdrowie psychiczne, fizyczne oraz efektywność zawodową.